Hiện nay, tình trạng Gen Z nhảy việc đang “nhức nhối” và gây ra nhiều tranh cãi đối với các nhà tuyển dụng. Vậy đâu là lý do khiến tình trạng này đang dần trở thành “văn hóa” trong gen Z. Hãy cùng Fastdo tìm hiểu ngay thông qua bài viết sau đây nhé!
1. Thực trạng về tình trạng gen Z nhảy việc hiện nay
Hiện nay, vấn đề gen Z nhảy việc cần được quan tâm và phân tích kỹ hơn vì thế hệ này đang và sẽ trở thành lực lượng đóng vai trò chính trong việc phát triển nền kinh tế nước nhà trong những năm tới. Bên cạnh đó, Gen Z còn là thế hệ có sự tự tin và tư duy độc lập. Vì vậy, làm sao để giữ chân và phát huy thế mạnh của thế hệ lao động trẻ này là bài toán được đặt ra với các Doanh nghiệp.
Gần đây, Anphabe – Đơn vị tiên phong trong giải pháp thương hiệu Nhà tuyển dụng tại Việt Nam, đã tiến hành một cuộc khảo sát trên 14.000 sinh viên toàn quốc về vấn đề định hướng việc làm. Kết quả của cuộc khảo sát cho biết, có đến 95% các bạn trẻ thuộc gen Z biết rõ bản thân họ thích gì và nghĩ rằng sẽ gắn bó với công việc đầu tiên sau khi tốt nghiệp ít nhất là 1 năm.
Một cuộc khảo sát khác lại được tiến hành đối với nhóm gen Z đã ra trường và đi làm trong vòng 1-2 năm qua về chủ đề tương tự. Có đến 60% bạn trẻ tham gia khảo sát cho biết, họ đã nhảy việc trong năm đầu tiên đi làm. Bản thân những người này cảm thấy chênh vênh khi dấn thân vào thị trường lao động. Một trong những lý do lớn nhất được đưa ra là sự thất vọng về chế độ lương thưởng.
2. Những lý do hình thành nên văn hóa nhảy việc trong gen Z
Nghỉ việc là tình trạng không còn mấy xa lạ với các nhà tuyển dụng. Tuy nhiên, những hành động như nghỉ việc không báo trước khiến cho nhiều người phàn nàn xem đây như là văn hóa nhảy việc của gen Z. Vậy đâu là nguyên nhân hình thành nên văn hóa nghỉ việc?
2.1 Vào đời trong bối cảnh thị trường việc làm đang rất sôi động
Bước vào đời trong thời kỳ thế giới phẳng, mọi thứ đều có thể hội nhập và kết nối dễ dàng khiến gen Z có nhiều cơ hội hơn các thế hệ trước trong vấn đề tìm kiếm việc làm. Ngày càng có nhiều Doanh nghiệp nước ngoài đầu tư vào Việt Nam, xu hướng khởi nghiệp đang nở rộ khiến cho cơ hội việc làm của gen Z ngày càng tăng.
Bên cạnh đó, gen Z trưởng thành và tiếp xúc với nền giáo dục tiên tiến hơn so với thế hệ trước, mạnh về kỹ năng ngoại ngữ và tin học. Do đó, họ tự tin vào bản thân và luôn kỳ vọng vào một môi trường làm việc xứng đáng với những gì họ đang có.
Các bạn gen Z có vô số cơ hội việc làm cùng với đó là không chịu áp lực về tài chính cũng như gia đình nên tình trạng nhảy việc liên tục là điều dễ hiểu. Gen Z nghĩ rằng được tự do làm những điều mình thích và dành nhiều thời gian để tìm kiếm thêm nhiều cơ hội việc làm trước khi lựa chọn một nơi làm việc phù hợp.
2.2 Ảnh hưởng quá nhiều từ mạng xã hội
Mạng xã hội là nơi cho phép mọi người được tự do bày tỏ ý kiến. Đây cũng là nguyên nhân ảnh hưởng lớn đến văn hóa nhảy việc của gen Z. Nhiều hội nhóm được thành lập và xuất hiện nhiều các khẩu hiệu như “Hãy sống vì bản thân chứ đừng sống vì suy nghĩ hay ước muốn của người khác”, “hãy tự do làm những điều mình thích,…”
Những tư tưởng như vậy rất dễ bị các bạn trẻ hiểu lầm và đi lệch hướng. Các bạn dễ bị chi phối bởi những nguồn thông tin, xu hướng sống vì bản thân. Bởi vậy, nếu không tự làm chủ được bản thân, các bạn rất dễ có những suy nghĩ và hành động sai lầm.
2.3 Mong muốn được trải nghiệm
Gen Z được sinh ra và lớn lên trong thời đại số, được tiếp cận kiến thức nhanh chóng và văn hóa, công nghệ hiện đại,… Thế hệ này rất ham học hỏi, năng động và sáng tạo. Do vậy, các bạn trẻ thường có suy nghĩ muốn khám phá và trải nghiệm những điều mới mẻ hơn trong công việc.
Nhiều bạn trẻ làm việc chưa đến 1 năm sau đó nhảy việc để tìm đến một môi trường mới. Họ cho rằng, môi trường cũ đã nhàm chán, không có nhiều điều kiện để cho họ học hỏi và phát triển nên không ngại thay đổi.
Gen Z là thế hệ năng động, có khả năng thích nghi với nhiều ngành nghề. Trong những năm đầu, các bạn không định hướng cho bản thân công việc cụ thể. Do đó các bạn thường sẽ trải nghiệm nhiều công việc khác nhau như sales, marketing, chăm sóc khách hàng,…
2.4 Chưa hình thành định hướng phù hợp trong tương lai
Các bạn chỉ mới ra trường đi làm nên vẫn chưa hình dung và định hướng rõ ràng cho tương lai của bản thân. Khi làm việc tại những môi trường không phù hợp, gen Z thường bị áp lực ảnh hưởng đến “sức khỏe tâm lý”. Chính vì thế, nhiều bạn trẻ lựa chọn nghỉ việc khi cảm thấy rằng công việc khó khăn và gây nhiều ảnh hưởng đến cuộc sống.
2.5 Cá tính mạnh và mong muốn thể hiện bản thân
Gen Z muốn được thể hiện bản thân, ham học hỏi và thích sáng tạo. Vì thế, các bạn rất dễ bị tổn thương trước những lời phê bình hay bất đồng quan điểm với quản lý, đồng nghiệp. Bên cạnh đó, nhiều gen Z tự tin rằng họ có thể tìm được công việc mới dễ dàng, vậy nên gen Z không quá lo lắng về việc có nên nhảy việc hay không.
2.6 Kỳ vọng quá cao vào Doanh nghiệp
Ngoài những vấn đề trực tiếp từ gen Z thì việc nhảy việc cũng một phần do cách thức hoạt động của doanh nghiệp. Các bạn trẻ có những kỳ vọng cao nhưng các doanh nghiệp vẫn chưa đáp ứng đủ các yêu cầu từ môi trường làm việc, cơ hội thăng tiến,… Điều này khiến cho các bạn gen Z bị vỡ mộng và có xu hướng nghỉ việc cao.
3. Những tác hại mà nhảy việc gây ra
Việc thay đổi công việc thường xuyên đang dần trở nên phổ biến ở giới trẻ. Nhảy việc liên tục sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến công việc sau này của gen Z cũng như khiến các doanh nghiệp hao tổn nhiều tài nguyên.
3.1 Đối với bản thân ứng viên
Việc nhảy việc nhiều sẽ gây nên nhiều tác hại cho thế hệ gen Z như CV không đẹp, không có kiến thức chuyên sâu, khó xin việc, dễ bị sa thải,…
3.1.1 CV “không đẹp” trong mắt nhân sự
Sự trung thành và gắn kết lâu dài với công ty là điều các nhà tuyển dụng luôn mong muốn. Khi nghỉ việc quá nhiều, các nhà tuyển dụng sẽ nghi ngờ về thái độ làm việc cũng như mức độ trung thành của bạn. Ngoài ra, chuyển đổi công việc thường xuyên khiến bạn không có thời gian để đạt được những thành tích đáng kể.
Như vậy, nếu nhìn thấy bạn liên tục nhảy việc trong thời gian ngắn hay không có những thành tích nổi bật trong CV thì nhà tuyển dụng sẽ phải cân nhắc rất nhiều. Bạn cũng không được chú ý đến khi không có những bằng chứng cụ thể về khả năng của bản thân.
3.1.2 Không tích lũy được nhiều kiến thức chuyên sâu
Khi thay đổi công việc trong nhiều lĩnh vực, ngành nghề khác nhau, bạn sẽ khó có thể tích lũy cho mình được nhiều kiến thức chuyên môn. Trong thực tế, các nhà tuyển dụng thường ưu tiên hơn với những ứng viên có kỹ năng chuyên sâu và gắn bó lâu dài với công việc.
Do vậy, việc bạn biết nhiều lĩnh vực nhưng không chuyên về một công việc nào đó sẽ gây cản trở trong tương lai của chính bạn.
3.1.3 Nhà tuyển dụng cảm thấy e ngại khi đầu tư vào bạn
Khi biết bạn có thể nhảy việc bất cứ lúc nào, nhà tuyển dụng sẽ cân nhắc khi đầu tư vào bạn. Các doanh nghiệp thường đầu tư cho việc đào tạo và phát triển nhân viên từ 1 đến 2 năm. Nếu bạn thay đổi công việc thường xuyên, các nhà tuyển dụng sẽ đánh giá bạn là người dễ bỏ cuộc và không trao cho bạn những cơ hội để phát triển bản thân.
3.1.4 Tốn thời gian để bắt đầu lại từ đầu
Mỗi công việc đòi hỏi những kỹ năng và có yêu cầu riêng. Mỗi công ty có hệ thống quản lý và quy trình làm việc khác nhau. Chính vì thế bạn phải thích nghi làm quen với môi trường mới khi chuyển việc.
Doanh nghiệp cần nhiều thời gian để nhìn thấy sự thể hiện, kỹ năng của bạn. Do vậy, chuyển việc thường xuyên bạn cũng sẽ bỏ lỡ nhiều cơ hội thăng tiến hơn.
3.1.5 Ảnh hưởng xấu đến mạng lưới các mối quan hệ
Mối quan hệ trong doanh nghiệp là điều tất yếu bạn cần phải có. Tuy nhiên, việc thường xuyên thay đổi nhiều công ty sẽ khiến bạn khó duy trì những mối quan hệ có lợi. Bạn có thể gặp khó khăn khi nhờ cấp trên viết cho bạn một lá thư giới thiệu hoặc là người tham khảo hiệu quả. Điều này sẽ làm giảm khả năng phát triển sự nghiệp của bạn.
3.1.6 Nguy cơ bị sa thải cao
Những nhân viên trung thành thường sẽ được giữ lại nếu hoạt động của doanh nghiệp gặp khó khăn. Với kiến thức chuyên môn và có hiểu biết rõ về công ty, những người lâu năm thường sẽ có nhiều lợi thế hơn khi công ty cắt giảm bớt nhân sự. Chính vì vậy, đối với một nhân viên thường xuyên nhảy việc thì nguy cơ bị sa thải sẽ rất cao.
3.2 Đối với nhà tuyển dụng
Các nhà tuyển dụng khá đau đầu với tình trạng nhảy việc liên tục của gen Z, bởi việc này gây ảnh hưởng rất lớn đến công ty.
3.2.1 Tốn chi phí tuyển dụng
Tuyển được nhân sự chỉ không phải là tất cả, chiêu mộ được ứng viên phù hợp và gắn bó lâu dài với doanh nghiệp mới là mục tiêu mà nhà tuyển dụng hướng đến. Trong những năm gần đây, các nhà tuyển dụng thực sự cũng gặp rất nhiều khó khăn khi nhiều nhân sự gen Z làm việc tại công ty chưa đầy 1 năm.
Khi nhân viên nhảy việc như vậy, Doanh nghiệp sẽ phải tuyển dụng liên tục. Điều này khiến doanh nghiệp tốn rất nhiều thời gian và chi phí tuyển dụng. Các bạn genZ nghỉ việc thường xuyên cũng tạo nên những áp lực lớn cho các quản lý.
3.2.2 Lãng phí nguồn lực trong việc đào tạo
Thông thường, doanh nghiệp sẽ mất khoảng 1 đến 2 tháng để đào tạo và giúp nhân viên mới học tập và làm quen với công việc với môi trường làm việc mới. Sau đó, công ty dành 5 đến 6 tháng để mở ra các chương trình đào tạo chuyên sâu giúp nhân sự phát triển bản thân cũng như hiểu rõ hơn về sản phẩm, khách hàng.
Chính vì vậy, nhân viên nhảy việc thường xuyên sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nguồn lực trong quá trình đào tạo những nhân viên mới. Điều này gây lãng phí chi phí của doanh nghiệp trong quá trình đào tạo.
3.2.3 Gây nên những biến động tiêu cực về nhân sự
Gen Z càng ngày càng chiếm tỷ lệ lớn trong thị trường lao động, chính vì thế việc nhảy việc thường xuyên sẽ dẫn đến nhiều biến động nhân sự trong doanh nghiệp. Biến động nhân sự không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý của nhân viên ở lại, mà còn tác động trực tiếp tới tình hình hoạt động kinh doanh, vận hành của doanh nghiệp.
4. Làm gì để Doanh nghiệp có thể giữ chân gen Z lâu hơn?
Văn hóa Gen Z nhảy việc đang là vấn đề “nóng” trên thị trường tuyển dụng hiện nay. Nhiều chủ doanh nghiệp, các nhà quản lý đau đầu vì phải hao tổn chi phí, nguồn lực đào tạo nhưng giới trẻ vẫn nghỉ việc liên tục.
Để giảm bớt tình trạng này, những chủ doanh nghiệp hay những nhà tuyển dụng nên cởi mở hơn về xu hướng nhảy việc của gen Z. Các nhà lãnh đạo hãy tạo ra môi trường có nhiều trải nghiệm, liên tục có những thử thách mới, để nhân viên có thể trải nghiệm và phát triển bản thân tại chính công ty của bạn.
4.1 Đề cao yếu tố phát triển con người
Giới trẻ nhảy việc không có nghĩa là họ thiếu trách nhiệm mà đúng hơn là đang tìm môi trường là việc phù hợp. Gen Z có kỳ vọng cao hơn về con người, muốn phát triển bản thân và đặc biệt là những trải nghiệm thực tiễn. Đây là những điều mà các doanh nghiệp tại Việt Nam chưa chú trọng đầu tư.
Sự khác biệt thế hệ cũng gây nên nhiều khó khăn cho giới trẻ, bởi lãnh đạo cấp cao vẫn đang là Gen X và Gen Y. Các doanh nghiệp chưa đủ linh hoạt để thực hiện những chuyển đổi phù hợp với bối cảnh xã hội. Vì thế, xu hướng nhảy việc sẽ vẫn còn có thể tiếp tục trong vài năm tới.
Vậy nên, các chủ doanh nghiệp không nên quá khắt khe về xu hướng nhảy việc mà cần đầu tư hơn vào việc phát triển con người, tạo môi trường làm việc linh động hơn. Hãy cho gen Z nhiều trải nghiệm hơn, liên tục có những thử thách mới hay đầu tư nhiều hơn vào L&D,…
Khi đó, xu hướng “không ngại nhảy việc” sẽ chuyển dịch thành “không cần nhảy việc”. Chính tại môi trường làm việc hiện tại, genZ đã có vô số cơ hội phát triển bản thân mà không cần phải tìm kiếm một “ngọn núi” nào khác.
4.2 Đầu tư vào trải nghiệm nhân viên
Mức thu nhập, môi trường làm việc, cơ hội thăng tiến,… là những yếu tố chính tác động đến việc chuyển việc của thế hệ gen Z. Những yếu tố ảnh hưởng đến quyết định nghỉ việc này không quá khác so với các thế hệ khác.
Đối với gen Z, các bạn quan trọng đến yếu tố hạnh phúc tại môi trường làm việc. Điều đấy có thể xuất phát từ không gian làm việc, cảm xúc trong công việc, mối quan hệ & sự tương tác với đồng nghiệp.
Nhân viên gen Z thường quan tâm đến ý nghĩa của công việc đang làm, văn hoá doanh nghiệp và một số điểm chạm từ quá trình phỏng vấn đến khi onboarding. Một số yếu tố hạnh phúc này vẫn chưa được nhiều doanh nghiệp hiện nay tại Việt Nam chú trọng quan tâm đến trải nghiệm nhân viên.
4.3 Xây dựng môi trường làm việc linh hoạt
Môi trường làm việc ảnh hưởng rất lớn đến sự chuyển việc của thế hệ trẻ. Gen Z thường chủ động trong công việc, có khả năng tự nghiên cứu và xử lý nhanh chóng một lượng lớn thông tin. Chính vì vậy, Gen Z cũng mong muốn được làm việc trong môi trường linh hoạt, không gò bó về không gian hay quá cứng nhắc về mặt thời gian.
Năng suất làm việc của gen Z đạt hiệu nhất khi làm việc trong môi trường linh hoạt. Việc đánh giá năng suất nhân viên không nên phụ thuộc vào việc đi đúng giờ, số giờ làm việc tại văn phòng. Doanh nghiệp nên đánh giá dựa trên hiệu suất, lợi ích nhân sự mang lại sẽ khiến nhân viên trung thành hơn với doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, Doanh nghiệp có thể cân nhắc áp dụng hình thức làm việc tại nhà. Nhân viên có thể tới trễ, về sớm hơn, nhưng cần đảm bảo công việc luôn đi đúng tiến độ. Ngoài ra, Doanh nghiệp nên chú trọng đến không gian làm việc để thúc đẩy tinh thần làm việc của nhân viên.
Bạn muốn chuyển từ hệ thống chấm công cũ kỹ sang một giải pháp hiện đại hơn? fCheckin chính là giải pháp dành cho Doanh nghiệp của bạn! Fastdo cung cấp giải pháp chấm công dễ sử dụng và đáng tin cậy để bạn có thể chấm công từ xa, theo dõi giờ làm việc và quản lý nhân viên một cách hiệu quả. Đừng để công việc chấm công trở thành gánh nặng – hãy bấm vào ảnh để đăng ký dùng thử fCheckin ngay hôm nay.
4.4 Xây dựng văn hóa đa dạng và hội nhập
Nhân viên trong một công ty có thể đa dạng về lứa tuổi, giới tính, vùng miền, quốc tịch, trình độ, trường học,… Do vậy, doanh nghiệp nên tạo môi trường khuyến khích các nhân viên cởi mở hơn, tạo điều kiện để mọi người được trình bày ý tưởng và thảo luận liên tục. Nhân viên sẽ tự hào hơn khi được làm việc trong môi trường văn hóa đa dạng và hội nhập.
Khi đã trở thành một phần của một thương hiệu có tư duy tiến bộ và có nhận thức về văn hóa, nhân viên sẽ có khả năng làm việc tích cực hơn với niềm đam mê và mong muốn thực sự. Điều này sẽ giúp nhân viên đạt được hiệu quả cao trong công việc.
4.5 Giao tiếp cởi mở
Việc lãnh đạo luôn lắng nghe ý kiến và tạo ra các cuộc nói chuyện là cách hiệu quả giúp cho nhân viên gắn bó hơn. Giao tiếp thân thiện sẽ tạo sự thỏa mái và không gian làm việc việc trở nên vui vẻ hơn. Từ đó, hiệu suất làm việc của nhân viên cũng sẽ tăng cao.
Doanh nghiệp có thể tạo các buổi tiệc, khen thưởng để khích lệ nhân viên làm việc. Cấp trên cần tạo môi trường tự do ngôn luận, cho phép các nhân viên trình bày ý kiến cá nhân của mình. Đây sẽ là một trong những nền tảng để mọi người giao tiếp cởi mở hơn.
4.6 Đảm bảo về chính sách phúc lợi và đào tạo
Việc không rõ ràng các chính sách phúc lợi và đào tạo sẽ ảnh hưởng rất lớn đến tinh thần làm việc của nhân viên. Ngoài việc minh bạch các chính sách cơ bản thì những lợi ích kèm theo cũng thu hút và giữ chân gen Z. Bạn có thể cung cấp buổi trưa, máy pha cà phê tại văn phòng, hỗ trợ chi phí di chuyển,… nhằm tạo ra động lực làm việc cho gen Z.
Gen Z cần lộ trình thăng tiến rõ ràng, được phát triển bản thân. Thế hệ trẻ quan tâm đến việc được học hỏi, nâng cao kỹ năng chuyên nghiệp để phát triển trong tương lai. Chính vì thế, doanh nghiệp đảm bảo các chính sách, đào tạo và tạo nhiều cơ hội thăng tiến sẽ thu hút và giữ chân nhân viên.
Như vậy, Gen Z nhảy việc gây nên nhiều tác hại cho cả gen Z lẫn nhà tuyển dụng. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cũng cần đồng cảm và thấy hiểu thế hệ này để tạo môi trường làm việc tốt cuốn hút nhân tài. Fastdo hy vọng những thông tin có trong bài viết sẽ giúp bạn quản lý nhân sự một cách hiệu quả hơn.
